قلمه زنی متداول ترین روش غیرجنسی تکثیر گیاه است. از این روش می توان برای گیاهان آپارتمانی نیز به راحتی استفاده کرد. در ادامه شما را با قلمه زنی، انواع قلمه و شیوه انجام قلمه زنی آشنا خواهیم کرد، پس با ما همراه باشید.
قلمه زنی چیست؟
برای قلمه زنی بخشی از گیاه بالغ را جدا کرده و داخل آب قرار می دهند تا ریشه دهد و بعد داخل خاک کاشته شود. البته می توان قلمه را به طور مستقیم نیز داخل خاک کاشت. اگر قلمه زنی به طور صحیح انجام شود و مراقبت ها به درستی صورت گیرد، قلمه نیز مانند گیاه اصلی رشد کاملی خواهد داشت. از بخش های مختلفی از گیاه می توان قلمه گرفت که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
برای خرید خاک و بستر کشت می توانید از فروشگاه تهران گرولایت اقدام به خرید نمایید.
انواع قلمه زنی
همانطور که پیشتر گفتیم قلمه از بخش های مختلف گیاه گرفته می شود. در ادامه با هم انواع قلمه زنی را مرور می کنیم:
قلمه ریشه: گاهی روی ریشه اصلی گیاهان، جوانه هایی رشد می کند، با جدا کردن این جوانه ها و قرار دادن آنها در آب می توان یک سیستم ریشه ای مستقل ایجاد نمود که باعث تکثیر گیاه مادر می شود. اکثر گیاهانی که امکان پاجوش دادن دارند، برای قلمه زنی ریشه نیز مناسب هستند.
قلمه ساقه: قلمه ساقه رایج ترین شیوه قلمه زنی است که خود روش های مختلفی دارد، نکته قابل توجه در قلمه زنی ساقه این است که باید انتهای ساقه را به پودر یا محلول قارچ کش آغشته کرد تا مانع از رشد عفونت و بیماری در قلمه شد؛
1.قلمه زنی ساقه: قسمتی از ساقه به طول 15 تا 20 سانتی متر با چاقو یا قیچی استریل و مخصوص از بدنه اصلی گیاه جدا می شود، و بهتر است که این برش به صورت اریب باشد تا جذب آب در ساقه بهتر صورت بگیرد.
2.قلمه چوب نرم: این قلمه از ساقه های نرم و نازک گیاهان که به تازگی و در یک سال اخیر رشد کرده اند گرفته می شود. ساقه ای به طول 10 تا 15 سانتی متر برای قلمه چوب نرم کافی است.
3.قلمه خشبی: طول قلمه خشبی یا چوبی حدود 50 سانتی متر است و بهتر است در پاییز یا زمستان یعنی زمانی که ساقه فاقد برگ است، انجام شود. اگر قلمه زنی زودتر انجام شود، از آنجا که جوانه ها به خواب می روند ریشه زایی صورت نمی گیرد. در صورتی که برش خشبی نزدیک گره یا جوانه باشد، ریشه زایی سرعت بیشتری می گیرد.
4.قلمه نیمه خشبی: در قلمه نیمه خشبی وجود برگ ضروری نیست، اما وجود یک جفت برگ یا بیشتر می تواند سرعت ریشه زنی را بهبود ببخشد. این نوع قلمه زنی ساقه را می توان در تمام طول سال انجام داد اما اواخر فصل بهار برای ریشه دار شدن زمان بهتری است.
5.قلمه زنی علفی: قلمه های علفی از شاخه های علفی در حال رشد با طول 10 تا 15 سانتی متر جدا شده و دارای چند برگ جوان هستند. برای موفقیت قلمه علفی و جلوگیری از بروز بیماری های قارچی استفاده از نایلون روی قلمه ها، رساندن نور مناسب و نگهداری در بستری استریل مانند پرلیت ضروری است.
قلمه برگ: برگ برخی از گیاهان قابلیت تولید جوانه و ریشه را دارند به همین دلیل می توان با قرار دادن دمبرگ و پهنک برگ در بستر و هوای مرطوب نتیجه قابل قبولی از قلمه برگ گرفت. گیاهانی مانند سانسوریا، بگونیارکس و بنفشه آفریقایی برای قلمه برگ مناسب هستند.
شرایط مناسب برای ریشه زنی قلمه ها
از آنجا که جذب آب از طریق ریشه های گیاه انجام می شود و قلمه ها فاقد ریشه هستند همواره باید رطوبت آنها تامین شود تا خشک نشوند. دومین و یکی از مهم ترین عوامل در ریشه دهی قلمه هوارسانی است. زمانی ریشه زایی نتیجه می دهد که قلمه به خوبی اکسیژن دریافت کند. یکی دیگر از عواملی که می تواند ریشه زایی را تحریک کند فتوسنتز است، برای افزایش فتوسنتز قلمه باید در معرض نور زیاد قرار بگیرد، همچنین دمای 25 درجه در سرعت بخشیدن به ریشه زایی گیاه موثر است. علاوه بر موارد گفته شده با اضافه کردن قندها و عنصر B (بر) به بستر قلمه قدرت ریشه زنی قلمه افزایش می یابد.
تاثیر هورمون رشد بر ریشه زایی قلمه ها
استفاده از کود و هورمون رشد می تواند نقش به سزایی در سرعت گرفتن فرایند ریشه زایی داشته باشد، به خصوص برای گیاهانی که سخت ریشه می دهند. کودهای رشد حاوی عناصری مانند فسفر و پتاسیم و همچنین گروه اکسین ها می باشند. کود و هورمون های رشد شیمیایی معمولا به دو شکل پودر و محلول شیمیایی استفاده می شوند. برخی مواد طبیعی مانند عسل، آلوئه ورا، دارچین و شیره درخت بید نیز حاوی هورمون رشد هستند و برای بهبود و تسریع فرایند ریشه زایی می توان از آنها استفاده کرد.
برای خرید کود می توانید از فروشگاه تهران گرولایت اقدام به خرید نمایید.
نکات مهم برای قلمه زنی
1. برای قلمه هایی که در بستر غیرآبی قرار می گیرند می توان برای تسریع ریشه زایی روی قلمه ها یک کیسه قرار داد.
2. برای قلمه زنی ساقه توجه داشته باشید که یک ساقه سالم و فاقد بیماری انتخاب نمایید.
3. اگر قلمه از نزدیک ریشه گرفته شود، احتمال ریشه زنی بیشتر می شود.
4. بالا بردن دما در قسمت انتهایی قلمه می تواند احتمال ریشه زایی را افزایش دهد. به این عمل سیستم پاگرمایی گفته می شود.
5. قلمه هایی که از نهال های کوچک گرفته شده باشند نسبت به نهال های بالغ با سرعت بیشتری ریشه می دهند.
6. اگر قلمه زنی در دوره گلدهی انجام شود احتمال کسب نتیجه ایده آل کاهش می یابد.
7. قلمه علفی نتیجه بهتری نسبت به قلمه خشبی دارد.
8. برای جلوگیری از بروز بیماری های قارچی بهتر است انتهای قلمه ها پیش از قرار گرفتن در بستر، به قارچ کش آغشته شود.
سخن پایانی
در صورتی که قصد پرورش گل و گیاه به خصوص گیاهان آپارتمانی را دارید، بهترین و رایج ترین راه برای تکثیر گیاهان قلمه زنی است. در این مطلب شما را با قلمه زنی، انواع قلمه، کود و هورمون ریشه زایی آشنا نمودیم. شما عزیزان می توانید سوالات خود را در زمینه کاشت و پرورش گیاه با متخصصین سایت تهران گرولایت در میان بگذارید.
برای کسب اطلاعات بیشتر فروشگاه تهران گرولایت مطالعه مقالات زیر را به شما پیشنهاد می کند:
دیدگاه خود را بنویسید