پرورش موفق گیاه به چندین عامل بستگی دارد، یکی از این عوامل محیط یا بستر کشت است. کشت گیاه در بسترهای متفاوت می تواند روی تمامی مراحل پرورش گیاه اثرگذار باشد. برای آشنا شدن با بستر کشت و انواع آن با ما همراه شوید.
بستر کشت چیست؟
بستر کشت محیطی است که بذر یا نشاء گیاه در آن کاشته می شود. امروزه با پیشرفت علم و افزایش نیاز به تولید محصولات کشاورزی بسترهای جدیدی برای کاشت گیاه ایجاد شده است که می تواند به بالا بردن بازدهی محصولات کمک کند.
برای خرید خاک و بستر کشت می توانید از فروشگاه تهران گرولایت اقدام به خرید نمایید.
انواع بستر کشت
به طور کلی بستر کاشت را می توان از دو منظر مورد بررسی قرار داد؛ از نظر نوع کشت و از نظر جنس بستر، که هرکدام از این دو گروه دارای چند زیر مجموعه هستند. در ادامه توضیح کاملی درباره این گروه ها و دسته بندی ها ارائه می شود.
بستر کشت از نظر نوع کاشت گیاه
در گلخانه ها چندین روش برای برای کاشت گیاه وجود دارد که با توجه به شرایط، امکانات و نوع گیاه می توان یکی از روش ها را انتخاب کرد. بسته به نوع روش انتخاب شده بستر کشت گیاه نیز متفاوت است. روش های کشت عبارتند از؛
کشت خاکی: قدیمی ترین و شناخته شده ترین روش، کشت خاکی است. همانطور که از نام این روش مشخص است بستر گیاه در این شیوه خاک است که با وجود در دسترس بودن، برای برخی گلخانه ها مناسب نیست. علاوه بر این برخی معایب کشت خاکی باعث شده است تا در سالهای اخیر گلخانه داران رو به روش های دیگر بیاورند. از جمله این معایب می توان به بالا بودن احتمال شیوع بیماری ها و قارچ ها، هدررفت بالای آب هنگام آبیاری، افزایش مصرف کود و ایجاد محدودیت هایی برای کشت بعضی گیاهان اشاره کرد.
کشت هیدروپونیک: سیستم هیدروپونیک که با نام آب کشت نیز شناخته می شود از روش های جدید و پرطرفدار است. در این شیوه آب به عنوان بستر کشت استفاده شده و خاک حذف می شود. هیدروپونیک مزایای فراوانی دارد از جمله افزایش میزان و بهبود کیفیت محصول، کاهش مصرف آب و کود، عدم تخریب محیط زیست و کسب سود بیشتر در طولانی مدت. البته نباید از معدود معایب سیستم هیدروپونیک نیز غافل شد، مثلا هزینه راه اندازی و تهیه تجهیزات هیدروپونیک در آغاز بسیار بالاتر از کشت سنتی است، زیرا ابزارآلات این سیستم باید به طور دائم و اتوماتیک مشغول به کار باشند. دیگر موردی که می توان به آن اشاره کرد وابستگی کشت هیدروپونیک به انرژی است، زیرا تجهیزات مربوط به گردش آب و مواد مغذی باید همواره در حال کار باشند.
کشت ایروپونیک: کشت ایروپونیک که با نام هواکشت نیز شناخته می شود، یکی از جدیدترین و مدرن ترین روش های پرورش گیاهان گلخانه ای است. در این روش گیاهان در محفظه ای مات یا شفاف و ریشه ها در حالتی معلق قرار می گیرند. در این روش آب و مواد غذایی از طریق مه پاش به ریشه های گیاه اسپری می شود. راه اندازی هواکشت نسبت به دیگر روش ها، هزینه بیشتری خواهد داشت. چراکه نیاز به نصب تجهیزات و سیستم های مخصوص هست، اما در عوض در ادامه نیازی به گلدان و ظرف های نگهدارنده و خاک وجود ندارد. یکی از مهم ترین کاربردهای کشت ایروپونیک مطالعات آزمایشگاهی در زمینه فیزیولوژی گیاه است.
انواع بستر کشت بر اساس جنس بستر
گروه بندی دوم مطابق نوع ماده ای که در بستر استفاده شده انجام می شود، بسترها از لحاظ جنس به سه دسته تقسیم خواهند شد:
بستر کشت مصنوعی: بسترهای مصنوعی به طور معمول در طبیعت یافت نشده و از مواد شیمیایی و پلیمر ساخته شده اند. این بسترها توانایی بالایی در انتقال رطوبت دارند اما استفاده طولانی مدت از آنها به خصوص برای گیاهان آپارتمانی به علت وجود مواد شیمیایی می تواند برای سلامتی انسان خطرآفرین باشد. از رایج ترین انواع بسترهای مصنوعی می توان موارد زیر را نام برد:
• بستر کشت اسفنجی
• بستر کشت پلی اورتان
• بستر کشت پلاستیک منبسط
• بستر کشت فرمالدئید اوره
بستر کشت معدنی: مواد تشکیل دهنده این بسترها از مواد معدنی تشکیل شده اند و نکته ای که درباره آنها وجود دارد این است که معمولا نمی توانند به تنهایی مورد استفاده قرار گیرند اما با مخلوط کردن آنها با بسترهای کاشت دیگر می توان میزان توانایی جذب آب، مواد مغذی و اکسیژن را بالا برد. پراستفاده ترین بسترهای کاشت معدنی عبارتند از:
• بستر کشت پرلیت
• بستر کشت ماسه
• بستر کشت سنگریزه
• بستر کشت ورمی کولیت
• بستر کشت پشم سنگ
برای خرید خاک ورمی کولیت Protect Nature حجم 1 لیتری می توانید از فروشگاه تهران گرولایت اقدام به خرید نمایید.
بستر کشت آلی: بسترهای کشت آلی که با نام ارگانیک نیز شناخته می شوند تشکیل شده از بقایای گیاهان و مواد آلی هستند. مهم ترین مزیت این بسترها عدم آسیب رسانی به محیط زیست است. در صورتی که قصد استفاده از بسترهای آلی برای پرورش گیاه دارید، می توانید یکی از موارد نیز را انتخاب نمایید:
• بستر کشت تراشه چوب
• بستر کشت پیت شامل پیت ماس، پیت علف گرامینه وپیت هوموس
• بستر کشت کوکوپیت
• بستر کشت سبوس برنج
• بستر کشت پوست درختان
وظیفه بستر کشت گیاه
بسترهای کشت دارای چهار وظیفه اصلی هستند:
• حفظ و نگهداری مواد غذایی و رساندن آن به ریشه های گیاه
• جذب و ذخیره آب و رساندن آن به ریشه های گیاه
• مستحکم نگه داشتن گیاه در بستر
• رساندن هوا و اکسیژن موجود در هوا به ریشه های گیاه
ویژگی های بستر کشت
در کشت های خاکی گلخانه ای برای نتیجه گیری هرچه بهتر از کاشت گیاه، بستر کاشت باید چند ویژگی و خصوصیت داشته باشد، اول آنکه محیط کشت باید محیطی پایدار با پی اچ خنثی باشد. دوم آنکه بستر باید فاقد هرگونه آلودگی و بیماری بوده و پیش از کشت ضدعفونی شود. به علاوه باید ظرفیت بالایی در ذخیره آب و مواد غذایی داشته و اکسیژن را به خوبی به ریشه گیاه برساند برای تحقق این امر و ایجاد راهی برای خروج آب باید بستر کشت را به خوبی زهکشی نمود. در پایان بستر کشت باید علاوه بر تمامی ویژگی های گفته شده دارای توانایی تبادل کاتیونی نیز باشد.
سخن پایانی
در صورتی که سوالی درباره انواع بسترهای کشت و انتخاب گزینه مناسب سوالی دارید می توانید پرسش خود را با مشاورین متخصص تهران گرولایت در میان بگذارید همچنین برای خرید انواع بسترهای کشت باکیفیت می توانید به فروشگاه اینترنتی تهران گرولایت مراجعه نمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر فروشگاه تهران گرولایت مطالعه مقالات زیر را به شما پیشنهاد می کند:
دیدگاه خود را بنویسید