امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی بسیاری از روش های قدیمی در کشاورزی تغییر کرده است. به عنوان مثال تنها روشی که برای کاشت گیاه وجود داشت، کشت در خاک بود، اما با پیشرفت های به دست آمده در این زمینه علاقه مندان به پرورش گل و گیاه بسته به نوع گیاه و محیط کاشت روش های مختلفی را برای کشت انتخاب می کنند، مانند کشت سنتی در خاک، کشت در آب یا هیدروپونیک و کشت در هوا یا ایروپونیک. از آنجاکه در سال های اخیر کشت در هوا مورد توجه بسیاری از گلخانه داران قرار گرفته است، این مقاله قصد دارد روش ایروپونیک یا هواکشت را معرفی کرده و به بررسی چگونگی، مزایا و معایب کشت ایروپونیک بپردازد.
کشت ایروپونیک چیست؟
کشت ایروپونیک که با نام هواکشت نیز شناخته می شود، یکی از جدیدترین و مدرن ترین روش های پرورش گیاهان گلخانه ای است. در این روش گیاهان در محفظه ای مات یا شفاف و ریشه ها در حالتی معلق قرار می گیرند. در این روش آب و مواد غذایی از طریق مه پاش به ریشه های گیاه اسپری می شود. راه اندازی هواکشت نسبت به دیگر روش ها، هزینه بیشتری خواهد داشت. چرا که نیاز به نصب تجهیزات و سیستم های مخصوص هست، اما در عوض در ادامه نیازی به گلدان و ظرف های نگهدارنده و خاک وجود ندارد. به علاوه استفاده از کشت ایروپونیک می تواند در استفاده از فضا صرفه جویی کند، به همین دلیل برای فضاهای بسته و گلخانه های کوچک انتخاب مناسبی است. به علاوه یکی از کاربردهای اصلی هواکشت در مطالعات آزمایشگاهی در زمینه فیزیولوژی گیاهان است.
برای خرید تجهیزات هیدروپونیک و ایروپونیک می توانید از فروشگاه تهران گرولایت اقدام به خرید نمایید.
انواع کشت ایروپونیک
شیوه کشت ایروپونیک را می توان به سه بخش تقسیم کرد:
کشت ایروپونیک کم فشار: این شیوه به علت آسان بودن نصب و راه اندازی تجهیزات و سهولت در نگهداری و تعمیرات رایج ترین روش کشت ایروپونیک است و ابزارآلات آن به آسانی در فروشگاه ها یافت می شود. وسایل مورد نیاز برای راه اندازی هواکشت کم فشار عبارتند از؛ آب پاش های ساده، پمپ کم فشار، لوله های PVC و زمان سنج. روش کار به این صورت است که پمپ، محلول غذایی را از طریق لوله های PVC به آب پاش ها رسانده و آب پاش این محلول را به ریشه های گیاهان که در محفظه معلق است اسپری می کند. زاویه قرار گرفتن آب پاش ها باید به گونه ای باشد که ریشه ها را به طور کامل خیس کند. یکی از معایب این روش این است که زمانی که ریشه ها بزرگ و حجیم شوند، عمل رساندن مواد مغذی به ریشه ها با اختلال مواجه خواهد شد. زمان سنج زمان فعالیت پمپ را در فواصل منظم و به تعداد دفعات مناسب تعیین می کند. استفاده از این روش در بین پرورش دهندگان خانگی متداول است.
کشت ایروپونیک فشار بالا: مدل هواکشت با فشار بالا سیستم آب پاشی و تغذیه ریشه موثرتری نسبت به نوع کم فشار دارد. مه ایجاد شده توسط پمپ فشار بالا در این مدل، قطرات ریزی به وجود می آورد و از آنجاکه این مه تولید شده به صورت یکنواخت پخش می شود، تمامی سطوح در ریشه های حجیم نیز خیس می شود. در نتیجه عمل تغذیه گیاهان در این روش بهتر و موثرتر خواهد بود. به دلیل هزینه های بیشتری که این روش نسبت به روش قبلی دارد، برای کسب سود بیشتر معمولا گیاهان ارزشمندتر با این روش کشت می شوند. از ویژگی های مثبت این روش می توان به استریل کردن محلول غذایی و تصفیه کردن آب و هوا اشاره کرد. اشاره به این نکته خالی از لطف نیست که ناسا طی گزارشی اعلام کرده است که هواکشت پرفشار بهترین روش برای پرورش گیاهان در فضاست.
کشت ایروپونیک به وسیله مه ساز اولتراسونک: این نوع کشت غالبا برای تولیدهای تجاری انجام می شود. در این سیستم امکاناتی برای افزایش عمر گیاه وجود دارد. از مزایای این شیوه می توان به مدیریت دمای محلول تغذیه، زمان بندی دقیق و عمربالای سیستم اشاره کرد.
برای خرید سیستم ایروپونیک 8 سطله می توانید از فروشگاه تهران گرولایت اقدام به خرید نمایید.
برای ساختن یک سیستم کشت بر پایه ایروپونیک به نیاز خواهید داشت؟
تمام تجهیزاتی که برای ساخت یک سیستم بر پایه هواکشت نیاز است، عبارت است از:
• محفظه نگه داری از محلول غذایی
• پمپ
• لوله PVC برای انتقال آب و محلول غذا از پمپ به آب پاش
• نازل های آب پاش
• قالب هایی مخصوص برای نگه داشتن ریشه
• محفظه ای ویژه برای تجمیع محلول بعد از اسپری
• لوله برای انتقال محلول اضافی به مخزن
• زمان سنج برای خاموش وروشن کردن پمپ
مزایای سیستم ایروپونیک
کشت ایروپونیک مزایای بسیاری دارد که می توان آنها در چند زیرموجموعه جای داد:
آب: اتلاف آب در این کشت تقریبا صفر است. چراکه تمام قطرات آبی که از ریشه چکیده می شود، ذورباره به داخل مخزن برمی گردد.
کود: کوددهی در این روش با بالاترین کیفیت و کمترین مقدار مصرف می شود.
نیروی کار: نیاز به کارگر در کشت ایروپونیک پایین است. بنابراین هزینه های استخدام نیروی انسانی کاهش پیدا می کند.
بازدهی: میزان بازدهی محصولات در گلخانه ای با هواکشت 6 برابر برداشت محصول با روش کشت سنتی است.
برداشت: از آنجا که در کشت ایروپونیک کنترل شرایط در دست کشاورز است، می توان در شرایط کنترل شده در طول سال به طور مستمر تولید و برداشت انجام داد.
مکان: بسیاری از محدودیت های مکانی در این روش بی معنا خواهند شد، مانند حاصلخیز بودن یا نبودن خاک محل کشت، امکان راه اندازی کشت در نزدیک شهرهای بزرگ، استفاده بهینه و حداکثری از فضای گلخانه.
معایب سیستم ایروپونیک
کشت ایروپونیک با وجود مزایای بسیارش، معایبی هم دارد که در ادامه به آن اشاره می شود:
هزینه راه اندازی: به این علت که این روش نیاز به ابزارآلات و تجهیزات خاص دارد، راه اندازی آن می تواند نسبت به سایر انواع کشت هزینه بر باشد.
نگهداری از تجهیزات سیستم: ورود بیماری و آلودگی به حفظه کشت می تواند منجر به پخش بیماری در تمام کشت شود، به همین دلیل محفظه رشد باید به طور مداوم پاکسازی و گند زدایی شود.
وابستگی به انرژی: اکثر تجهیزات سیستم هواکشت با برق کار می کند، مانند آب پاش، زمان سنج و پمپ، و از آنجا که تمامی این موارد نقش مهمی در غذا رسانی به گیاه دارند، باید قطع شدن برق و ایجاد اختلال در سیستم، حیات گیاه به خطر می افتد.
دانش تخصصی: راه اندازی و اداره سیستم کاشت ایروپونیک نیاز به اطلاعات تخصصی و دانش فنی برای نگهداری از تجهیزات، مقدار و درصد مواد غذایی محلول و شیوه هرس کردن گیاه دارد.
کاربرد سیستم ایروپونیک
اصلی ترین کاربرد کشت ایروپونیک برای گیاهانی است که به سختی ریشه دار می شوند و همچنین برخی گیاهان مهم و با ارزش. برای تکثیر قلمه هایی مانند گردو، زیتون، پسته و مرکبات و گیاهان استراتژیکی مثل سرخدار، استفاده از هواکشت بهترین انتخاب است، چراکه علاوه بر یک سوم کردن طول مدت رویش، درصد موفقیت ریشه زایی برای قلمه را نیز بالا می برد. می توان اینطور گفت که کشت ایروپونیک مدرن ترین و پیشرفته ترین شیوه در زمینه بیوتکنولوژی و کشت گلخانه ایست.
کاربرد دیگر این روش در مکان هاییست که با کم آبی مواجه هستند یا در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند. همانطور که پیشتر اشاره شد اتلاف آب در این روش تقریبا صفر است و نیازی به هزینه برای ایجاد بستر وجود ندارد. بنابراین با یک هزینه اولیه می توان از پرداخت هزینه های گزاف بعدی جلوگیری کرد. کاربرد دیگری که می توان برای هواکشت نام برد استفاده از این سیستم در گلخانه های کوچک است، زیرا تراکم کاشت در این شیوه بالاست و می توان از فضا بیشترین بهره را برد.
نتیجه گیری
کشت ایروپونیک به رغم آنکه روشی جدید است، اما به سرعت جای خود را در میان دیگر روش های کشت باز کرده است. در این روش با پرداخت هزینه در مرحله راه اندازی، می توان بهره وری در مراحل بعدی را بالا برد. به علاوه برخی از شیوه های هواکشت مانند کشت با فشار کم برای پرورش سبزیجات و گیاهان در آپارتمان نیز بسیار موثر است.
برای کسب اطلاعات بیشتر فروشگاه تهران گرولایت مطالعه مقالات زیر را به شما پیشنهاد می کند:
دیدگاه خود را بنویسید