با بالا رفتن جمعیت کره زمین و نیاز به تولید غذای بیشتر کشت به شیوه سنتی به تنهایی پاسخگوی این نیاز نیست. به علاوه با کاهش زمین های قابل کشت و کم شدن منابع آب، کشاورزان باید به روش های دیگری روی می آوردند. به همین دلیل در سال های اخیر بسیاری از علاقه مندان به پرورش گیاه اقدام به احداث گلخانه کردند. آغاز کشت های گلخانه ای موجب شد گلخانه داران بتوانند علاوه بر کشت سنتی در خاک، روش های دیگری را نیز تجربه کنند. یکی از این روش های کشت هیدروپونیک یا آب کشت است. در ادامه به معرفی کامل گلخانه های هیدروپونیک پرداخته می شود.
گلخانه هیدروپونیک چیست؟
در کشت هیدروپونیک به جای آنکه گیاه مانند شیوه سنتی در خاک رشد کند، ریشه گیاه در بستری قرار می گیرد که محلول غذایی مورد نیاز گیاه در آن جریان دارد. برای مناطقی که فاقد بستر کشت خاکی مناسب برای کاشت و پرورش گیاه است و همچنین مناطقی که آب و هوای مطلوبی برای رشد گیاهان ندارند، احداث یک گلخانه هیدروپونیک بهترین انتخاب است. چراکه کشت گیاه در گلخانه هیدروپونیک علاوه بر عدم نیاز به خاک، به تغییرات آب و هوایی نیز وابستگی ندارد. به علاوه در این روش میزان هدر رفت آب و سایر منابع بسیار کاهش می یابد.
روش هیدروپونیک چطور عمل می کند؟
در کشت هیدروپونیک آب همواره به شکل سیال در اختیار ریشه های گیاهان قرار دارد. گلخانه داران باید با توجه به نیازهای گیاه مناسب ترین محلول غذایی را تهیه نموده و آن را به همراه آب داخل لوله های آبیاری به ریشه ها گیاه برسانند. در واقع رشد گیاهان با این شیوه بر پایه آب حاوی مواد مغذی می باشد. نکته مهم درباره کشت هیدروپونیک این است که کشاورز باید به طور مداوم میزان مواد مغذی موجود در آب را کنترل کند. تعداد گلخانه های هیدروپونیک با توجه به مزایای بسیاری که دارند در حال افزایش است.
گلخانه هیدروپونیک برای چه محصولاتی مناسب است؟
برای کشت انواع محصولات در گلخانه های هیدروپونیک محدودیت خاصی وجود ندارد و می توان انواع میوه ها، سبزیجات و صیفی جات را از این طریق پرورش داد. اما با توجه به محدودیت فضای گلخانه محصولات کوچکتر انتخاب های مناسب تری هستند. چرا که در فضای محدود نیز می توان تعداد زیادی از آنها پرورش داد و سریع تر به سود دهی رسید. محصولاتی برای کشت هیدروپونیک گزینه های مناسبی هستند عبارتند از کاهو، توت فرنگی، اسفناج، فلفل دلمه ای، خیار و کلم. علاوه بر کوچک بودن اندازه، مدت زمان رشد و پرورش این محصولات نیز کوتاه است، بنابراین می شود بیش از یک بار کشت در سال انجام داد. علاوه بر محصولات ذکر شده گیاهانی مانند رزماری، آویشن و سنبل الطیب نیز گزینه های مناسبی برای گلخانه های هیدروپونیک هستند.4
برای خرید تجهیزات هیدروپونیک و ایروپونیک می توانید از فروشگاه تهران گرولایت اقدام به خرید نمایید.
کشت هیدروپونیک چه مزایایی دارد؟
کشت هیدروپونیک به نسبت کشت سنتی مزایای بسیاری دارد، در ادامه به برخی از این مزایا به صورت مختصر اشاره می شود؛
1. کاهش مصرف آب: با وجود اینکه این کشت کاملا وابسته به آب است اما به نسبت کشت سنتی هدر رفت آب کمتری وجود دارد و تخمین زده می شود که این کاهش مصرف در حدود 80 درصد باشد. چراکه در کشت سنتی بخش زیادی از آب به گیاه نمی رسد اما در گلخانه های هیدروپونیک آب مستقیما در اختیار ریشه قرار می گرد و میزان تبخیر و هدر رفت آب بسیار اندک است.
2. کم شدن میزان آفات و بیماری ها:از آنجا که کشت هیدروپونیک در گلخانه انجام می شود احتمال ابتلای گیاهان به بیماری یا ایجاد آفت بسیار کاهش می یابد. زیرا محیط گلخانه، محیطی کنترل شده است و شیوع بیماری و آفات داخل آن لحتمال کمی دارد.
3. عدم رشد علف های هرز: خاک بستر مناسبی برای رشد علف های هرز می باشد و از آنجا که در کشت هیدروپونیک این عامل حذف شده است، بنابراین علف های هرز فرصتی برای رشد نخواهند داشت. به عبارت دیگر در کشت هیدروپونیک وجین کردن که عبارت است از کندن علف های هرز، حذف می شود.
4. افزایش فصل کشت: خاک بعد از برداشت محصول برای آن که مواد مغذهی خود را باز یابد نیاز به استراحت دارد. به علاوه در فصلی زمستان امکان کشت در زمین کشاورزی وجود ندارد. اما در روش هیدروپونیک به دو دلیل می توان در هر چهار فصل کشت انجام داد؛ اول حذف عامل خاک و دوم محیط گلخانه که تاثیر عوامل خارجی بر کشت را از بین می برد.
5. افزایش کیفیت محصول: در روش هیدروپونیک میزان اکسیژنی که به ریشه های گیاه می رسد بیشتر از کشت در خاک است و همین امر موجب می شود میزان جذب مواد مغذی توسط ریشه ها افزایش یابد. به علاوه انتقال مواد مغذی و آب در این روش بهینه تر از کشت سنتی است. تمامی این دلایل موجب می شود که محصولات به دست آمده در گلخانه های هیدروپونیک کیفیت بیشتری به نسبت کشت سنتی داشته باشند.
6. بی اثر شدن محدودیت های مکانی و آب و هوایی: برای برپا کردن کشت هیدروپونیک محدودیت مکانی وجود ندارد و حتی در یک آپارتمان نیز می توان کشتی بر پایه هیدروپونیک راه اندازی کرد. علاوه بر این به خاطر شرایط آب و هوایی نامساعد در هر مکانی نمی توان کشت سنتی انجام داد اما گلخانه های هیدروپونیک چنین محدودیتی ندارند.
7. کنترل PH و مواد مغذی: یکی از مهم ترین مزیت های کشت هیدروپونیک این است که کشاورز می تواند همواره میزان مواد مغذی که در اختیار گیاه قرار می گیردرا بررسی کند و کنترل PH آب در این روش بسیار آسان تر از کشت در خاک است.
نحوه طراحی کشت هیدروپونیک
هنگامی که میخواهید یک گلخانه هیدروپونیک بنا کنید باید فاکتورهایی از قبیل نوع محصول، مساحت لازم برای این کار، هزینه و بودجه ای که برای این کار کنار گذاشته اید را در نظر بگیرید، زیرا تجهیزات کشت هیدروپونیک وابسته به نوع محصول و بسیار متنوع میباشد. از اجزای اصلی آن میتوان به مخزن، پمپ آب، موادمغذی محلول، نازل قطره اشاره کرد. در بعضی از کشت ها پمپ هوا مورد استفاده قرار میگیرد. برای راه اندازی گلخانه هیدروپونیک چندین روش متفاوت وجود دارد که عبارتند از؛ سیستم مکنده، کشت شناور و سیستم جزر و مد.
معایب گلخانه هیدروپونیک
بزرگ ترین ایرادی که می توان به کشت هیدروپونیک گرفت، هزینه بالا برای تهیه تجهیزات و برپا کردن سیستم مناسب است. خریداری تمام تجهیزات شامل لوله ها، پمپ آب، مخزن و صفحات نگهدارنده گیاه می تواند شروع کار را بسیار هزینه بر تر از کشت سنتی کند. ایراد دومی که می توان از آن یاد کرد مصرف بالای انرژی برق در گلخانه های هیدروپونیک است. جریان آب و محلول مواد مغذی باید همواره سیال و در گردش باشد و این امر می تواند مستلزم مصرف انرژی بالایی باشد، و در نهایت همانطور که گفته شد در کشت هیدروپونیک مواد مورد نیاز گیاهان به صورت محلول های غذایی و مخصوص در اختیار ریشه ها قرار می گیرد. بررسی و اندازه گیری میزان عناصر و مواد داخل محلول ها و همچنین میزان استفاده از آنها نیازمند کمک گرفتن از یک مختصص می باشد و بدون دانش علمی و تخصصی نمی توان هر ماده ای را به عنوان مکمل برای رشد گیاه استفاده کرد.
تهران گرولایت مطالعه مقاله های مرتبط زیر را به شما پیشنهاد می کند :
دیدگاه خود را بنویسید